ทุกวันนี้เวลาเราเขียนข่าวหรือหาประเด็นมาเขียนบทความกัน เราอาจจะหาข่าวจากใน Facebook หรือ Twitter หรือ Social Media ต่าง ๆ ซึ่งอันที่จริงก็ไม่ได้ผิดอะไร แต่อย่าลืมว่าข่าวและประเด็นต่าง ๆ บน Social Media นั้นถูกเลือกมาแสดงด้วยอัลกอริทึมที่อาจจะสนับสนุน Echo Chamber ของเรา คือเลือกมาแสดงแต่ประเด็นที่เราอยากจะเห็น ทำให้ Social Media นั้นไม่เหมาะที่จะเป็นที่มาของการเขียนข่าวอย่างเดียวเพราะมีความ Bias สูง แม้ว่าจะมีความรวดเร็วมาก ๆ ก็ตาม
ทีนี้คำถามก็คือนอกจาก Social Media แล้วจะมี Tools อื่น ๆ หรือไม่ที่จะช่วยให้เราสามารถตามข่าวและเห็นภาพรวมของข่าวได้อย่างชัดเจนและมีที่มาหลากหลายไม่ Bias ถ้าย้อนกลับไปช่วงกลางปีที่แล้วในงาน Google IO ทาง Google ได้เปิดตัว Google News ตัวใหม่ที่มีความสามารถในการวิเคราะห์ข่าวและสถานการให้ออกมาตรงประเด็นโดยการใช้ Machine Learning เข้ามาช่วย และรวบรวมข่าวจากหลาย ๆ แหล่งในประเด็นเดียวกัน
เวลาผ่านมา 1 ปี หลังจากที่ทีมงานได้ลองเล่นดูก็พบว่า Google News นั้นเก่งขึ้นมากและเหมาะสำหรับนักข่าวหรือบรรณาธิการคอนเทนต์บนเว็บไซต์ไว้หาประเด็นรวมรวม รวมถึงในการอ้างอิงต่าง ๆ ที่เราจะเขียนข่าวในประเด็นนั้นมาก ๆ วันนี้จึงจะมาลองเล่น Google News กันว่าช่วยในการทำงานของเราได้อย่างไร
ต้องอธิบายก่อนว่า Google News นั้นไม่เหมือนกับแอพอ่านข่าวอื่น ๆ ที่จะใช้การดึง Feed ข่าวมาแสดง แต่ Google News นั้นมีความสามารถในการคัดเลือกข่าว ทำ Fact Checking และหาประเด็นที่เกี่ยวข้องมานำเสนอให้ครบรอบด้านในประเด็นที่เราสนใจ
ลองเล่นความสามารถของ Google News
วิธีการก็คือให้เราลองไปที่เว็บ Google News ซึ่งหน้าเว็บก็จะเหมือนเว็บอ่านข่าวทั่วไปคือมีข่าวสำคัญ ๆ ในวันนั้นแล้วด้านข้างก็จะแบ่งเป็นหมวดหมู่ย่อยต่าง ๆ ข่าวกีฬา ข่าวเทคโนโลยี ข่าวการเมือง แต่ความสามารถของ Google News ที่เจ๋งและจะช่วยงานเรามันไม่ได้มีอยู่แค่นั้น
ความสามารถที่ว่าก็คือ ถ้าเราลองพิมพ์ประเด็นต่าง ๆ ที่เป็นหัวข้อข่าวสำคัญ ๆ ณ ตอนนั้นลงในช่องค้นหาเช่น Brexit ผลการค้นหาก็จะไม่ได้มีแค่ข่าว Brexit แต่จะมีตัวเลือกอื่น ๆ ด้วยเช่น
- View Full Coverage คือให้เราดูภาพรวมของสถานการนั้น ๆ ที่เดี๋ยวจะเล่นให้ดูในหัวข้อถัดไป
- Follow this topic คือให้เราสามารถติดตามประเด็นนี้ ๆ และรับข่าวแจ้งเตือนเมื่อมีข่าวใหม่ ๆ เข้ามาได้ (ปกติเราจะทำได้แค่ว่าตั้งแจ้งเตือนจากแหล่งข่าว หรือหัวข้อข่าว แต่บางทีเราไม่ได้อยากรู้ข่าวจากสำนักข่าวนั้นทุกข่าว หรือหัวข้อข่าวการเมืองทุกตัว ตรงนี้ทำให้เราเลือกตามเฉพาะหัวข้อที่เราสนใจเช่น Brexit, Trump, SpaceX อะไรพวกนี้ได้)
ฟีเจอร์ที่เราจะมาลองเล่นกันวันนี้ก็คือ View Full Coverage หรือการดูรายงานสถานการนั้น ๆ ซึ่งหน้าเว็บ Google News ก็จะแปลงร่างกายเป็นเว็บเกาะติดสถานการนั้น ๆ โดยทันที โดยเราจะมาลองดูข่าวที่เป็นประเด็นในวันที่เขียนบทความนี้ก็คือ กรณีที่ Trump พูดว่าในสงครามกลางเมืองอเมริกันที่นำไปสู่วันชาติอเมริกันมีการยึดสนามบิน (สองร้อยกว่าปีที่แล้วยังไม่มีสนามบินเลย) ว่ามันมีที่มาที่ไปอย่างไร สำนักข่าวไหนพูดถึงบ้าง คนบน Social Media คิดเห็นอย่างไร
พอเรา Search ว่า Trump Airport ก็จะปรากฏข่าวต่าง ๆ ขึ้นมา พร้อมกับปุ่ม View Full Coverage พอกดเข้าไปเราก็จะเจอกับหัวข้อต่าง ๆ ที่ทำให้เราเห็นภาพรวมของข่าวนี้
จะเห็นว่ามีการเลือกข่าวสำคัญ ๆ ขึ้นมาให้ดูว่าสำนักข่าวไหนลงเรื่องอะไรบ้าง และก็ถ้าเหตุการณ์นั้น ๆ มีลักษณะต่อเนื่องเป็น Timeline ก็จะขึ้นมาเป็น Timeline ไว้สำหรับอัพเดทสถานการเลย
นอกจากนี้ก็จะยังแบ่งแยกข่าวต่าง ๆ ตามหมวดหมู่เช่น เป็นข้อคิดเห็นจากสำนักข่าวต่าง ๆ เป็นบทวิเคราะห์ ทำให้เราดูออกว่าอันไหนเป็นข่าว อันไหนเป็นการวิเคราะห์ จากสำนักไหน รวมถึงมีความเห็นจาก Twitter เข้ามาประกอบให้เห็นด้วยว่าคนดัง ๆ เขามีความเห็นกับหัวข้อนี้ว่าอย่างไรบ้าง
จะสังเกตว่าเครื่องมือพวกนี้เหมาะสำหรับนักข่าวมาก ๆ ในการติดตามข่าวต่าง ๆ โดยเฉพาะเวลาเกิดเหตุฉุกเฉินที่ทุกอย่างดูจะวุ่นวายไปหมดเราสามารถมาดูจากตรงนี้เป็น Timeline ได้ และนำไปสรุปให้คนอ่านของเราได้ง่าย ๆ
อีกหนึ่งข้อดีก็คือ เราสามารถเขียนข่าวหรือบทความที่ให้ที่มาของข่าวได้จัดเจนและหลายหลายตามหลักการเขียนข่าวแบบ Evidence Based คือการระบุที่มาที่ไปอย่างชัดเจนไม่ได้อ้างขึ้นมาลอย ๆ เช่นการบอกว่า เกิดอะไรขึ้น โดยสำนักข่าวนี้รายงาน แต่สำนักข่าวนี้วิเคราะห์ว่า ในขณะที่บน Twitter คนนีความเห็นต่อเหตุการณ์นี้ว่าอย่างไร ทำให้ข่าวของเรามีความน่าเชื่อถือและมีน้ำมีเนื้อขึ้นมากกว่าการเขียนข่าวตามสื่อต่างประเทศเฉย ๆ ที่ถ้าคนเขียนไม่เป็นอาจจะเป็นแค่การแปลข่าวหรือเอาข่าวมาแปล ไม่ใช่เขียนข่าว
คำถามต่อไปก็คือ แล้วฟีเจอร์ Full Coverage นี้ใช้กับข่าวภาษาไทยได้หรือไม่ คำตอบก็คือ ยังไม่ได้ เนื่องจาก Google อาจจะต้องเรียนรู้อีกซักพัก แต่ก็คิดว่าในไทยน่าจะได้ใช้ฟีเจอร์นี้ในเร็ววัน แต่แม้ว่า Full Coverage จะยังใช้ไม่ได้ แต่การ Search และติดตาม Topic สามารถใช้ได้แล้ว
ทุกวันนี้จริงอยู่ว่าใคร ๆ จะเขียนข่าวก็ได้ ใคร ๆ ก็สามารถมี Blog ได้ แต่อย่าลืมว่ากระบวนการหาข่าวและเขียนบทความที่ดีนั้นเป็นคุณสมบัติที่เราควรมีเพื่อแบ่งแยกเราออกจากการเป็นแค่สื่อกับสื่อคุณภาพ
