หลังจาก FTC (คณะกรรมการการค้าแห่งสหรัฐอเมริกา) ยื่นฟ้อง Facebook (ก่อนเปลี่ยนชื่อบริษัทเป็น Meta) ในข้อหาผูกขาดโซเชียลมีเดียจากการซื้อกิจการ Instagram และ Whatsapp ตั้งแต่ปี 2020 ที่ผ่านมา ซึ่งคดีนี้ได้เริ่มไต่สวนแล้วในช่วงอาทิตย์ที่ผ่านมา โดยมีเป้าหมายให้ Meta ขายทั้ง 2 แพลตฟอร์ม เพื่อไม่ให้ถูกมองว่าผูกขาดตลาดโซเชียลเพียงผู้เดียว
โดยล่าสุด FTC ได้เปิดเผยอีเมลของ Facebook ในช่วงปีเข้าซื้อกิจการ Instagram และ Whatsapp ซึ่งบางส่วนในนั้นเป็นความคิดเห็นของ Mark Zuckerberg ที่แสดงให้เห็นว่าการเข้าซื้อกิจการในครั้งนี้ไม่ใช่การขยายธุรกิจ แต่มีเป้าหมายในการซื้อเวลาเติบโตของแพลตฟอร์มอื่น ๆ และลดการแข่งขันในตลาด
ซึ่งอีเมลที่มาจากความเห็นของ Mark Zuckerberg ในช่วงปี 2011 -2012 มีรายละเอียดโดยย่อ ดังนี้
- Instagram มีผู้ใช้ถึง 2 ล้านคนในเวลา 4 เดือน และมีการอัปโหลดรูปภาพ 30,000 รูปต่อวัน รวมถึงเพิ่มเป็น 2 เท่าทุก ๆ 2 – 3 เดือน
- หาก Instagram ยังได้รับความนิยมบนโทรศัพท์ หรือถ้า Google ซื้อกิจการไปในอนาคตจะทำให้เกิดช่องว่างการในใช้งาน Facebook หากยังมีผู้ใช้หันไปใช้งาน Instagram
- หรือเราควรพิจารณาซื้อ Instagram ถึงแม้ว่าจะมีราคาราว 500 ล้านเหรียญก็ตาม และปล่อยให้ Instagram ทำงานต่อไป แค่อย่าไปเพิ่มฟีเจอร์ใหม่ ๆ ให้แพลตฟอร์มนี้เพื่อป้องกันคู่แข่ง รวมถึงผู้ใช้ก็จะไม่เกลียดที่เราซื้อแพลตฟอร์มมาปิดบริการ
- สิ่งที่จะทำให้ Facebook อยู่ได้คือการนำฟีเจอร์ที่แพลตฟอร์มอื่นมีมาพัฒนา เช่น ฟีเจอร์กล้อง ซึ่งตอนนี้ (ปี 2012) ดูเหมือนว่า Facebook จะขาดกล้องที่ดีมาก ๆ และคอมมูนิตี้แบ่งปันภาพเหมือน Instagram
- อีกหนึ่งเหตุผลในการมองเรื่องการซื้อกิจการ คือจริง ๆ เราซื้อเวลาเพื่อรอดูว่าอีก 1 ปีจะมีใครทำแพลตฟอร์มคล้ายกันมาแข่งอีกหรือไม่
ทั้งหมดนี้คือหลักฐานสำคัญที่ FTC นำมาโต้แย้งว่า Meta ตั้งใจซื้อกิจการโดยมีเป้าหมายเพื่อการผูกขาด และมีความเห็นว่า Meta มีคู่แข่งในตลาดเพียงแค่ Snapchat รวมถึง MeWe ที่เริ่มมีผู้ใช้ลดลง ทำให้ตอนนี้ Meta มีส่วนแบ่งทางตลาดโซเชียลในอเมริกาถึง 80%
แต่ในความเป็นจริง Meta ก็ยังมีคู่แข่งในตลาดแพลตฟอร์มอื่น ๆ นอกเหนือจากที่ FTC กล่าว เช่น TikTok, YouTube และ X เป็นต้น ทำให้ไม่สามารถพูดเต็มปากว่า Meta ผูกขาด เพราะ Mark Zuckerberg ก็ยอมรับว่าเวลาใช้งานบนแพลตฟอร์มของ Meta อย่าง Facebook และ Instagram ลดลงอย่างมีนัยยะสำคัญเช่นกัน
แม้ว่า Meta จะพยายามเพิ่มฟีเจออร์ต่าง ๆ เข้ามาบน Reels แต่ก็ยังมีเวลาใช้งานไม่เท่า TikTok ที่มีผู้ใช้อยู่บนหน้าฟีดเฉลี่ย 108 นาที เมื่อเทียบกับ Facebook ที่เฉลี่ย 63 นาที และ Instagram ที่เฉลี่ยเพียง 48 นาทีเท่านั้น นอกจากนี้แพลตฟอร์มของ Meta ก็มีจำนวนผู้ใช้งานเพิ่มสูงขึ้น ในวันที่อเมริกาใช้คำสั่งแบน TikTok ซึ่งสะท้อนว่า Meta ไม่ได้ผูกขาด และยังต้องแข่งขันในตลาดโซเชียลมีเดีย
เรียกได้ว่าหลังจากที่ Google แพ้คดีผูกขาดทางเทคโนโลยี ทำให้เราเห็นทิศทางว่า Meta อาจลงเอยเช่นเดียวกัน แต่ตอนนี้ยังไม่มีสัญญาณจากฝ่ายไหนว่า Meta จะโดนสั่งขายกิจการเร็ว ๆ นี้ เพราะคดีนี้พึ่งเริ่มต้น และอาจใช้เวลาถึง 2 เดือนในการไต่สวน ส่วนตอนจบจะเป็นยังไงต้องรอติดตามศาลตัดสินกันต่อไป
